شیوه خواندن نماز جعفر طیار به ترتیب کتاب زادالمعاد

حضرت آیت الله بهجت رحمه الله در موارد بسیاری که مردم برای مشکلات ازدواج و یا پیدا کردن شغل مناسب و نیز دیگر مشکلات زندگی، راهحلی میخواستند، آنها را به خواندن نماز جعفر علیهالسلام رهنمون میشدند. ایشان میفرمودند: «نماز جعفر را بهترتیب و دعایی که در کتاب زادالمعاد آمده است بخوانید». همچنین میفرمودند: «بعد از نماز و ادعیۀ آن به سجده روید و با چشم گریان اگرچه با قطرۀ اشکی که چشم تَر شود اشک بریزید و حاجتتان را بخواهید».

پرسش :جوانی است هر چه برای ازدواج اقدام می کند، موفق نمیشود، چه دستورالعملی میفرمایید؟ حضرت آیتالله بهجت قدسسره: نماز جعفر؛ به ترتیب و با دعای زادالمعاد بخواند.پرسش: یکی از بستگان ما امر ازدواجشان مشکلی پیدا کرده دعا بفرمایید.حضرت آیتالله بهجت قدسسره: خدا انشالله ]مشکل او را حل کند[. خودشان دعا کنند. نماز جعفر را بخوانند به همان ترتیبی که در ]کتاب[ زاد المعاد است، و بعد از آن )بعد از نماز( در سجده حاجتشان را بخواهند و چون امر ]مهمی[ است ]چرا که[ هم دنیایی و هم آخرتی ]است[، لذا در آن وقتی که دعایشان را در سجده ]از خدا[ میخواهند، مختصری چشمشان را تر کنند)کمی اشک بریزند.(

• علامه مجلسی رحمه الله می نویسد: «پس از نوافل یومیه، نمازی مانند این نماز بهلحاظ سند و زیادی ثواب نیست».]زادالمعاد، ص۳۲۰[ همچنین مینویسد: «مشهور بین علما این است که میتوان نماز جعفر را بهجای نوافل یومیه خواند و ثواب هر دو برای او ثابت است».]زادالمعاد، ص۳۲۴[ و نیز: «در روایت و کلام علما آمده است به هنگام ضرورت و عجله میتوان نماز جعفر را بدون تسبیحات آن بهجا آورد و سپس تسبیحات را در راه خواند».] زادالمعاد، ص۳۲۴-۳۲۵[ همچنین: «روایت صحیح وارد شده است که اگر کاری پیش آمد میتوان بین دو نماز فاصله انداخت».] زادالمعاد، ص۳۲۵[

نماز حضرت جعفر طیار علیهالسلام

نماز حضرت جعفر علیهالسلام، که به نماز حبوه و نماز تسبیح هم معروف است ،چهار رکعت است )دو نماز دو رکعتی)؛ در رکعت نخست، پس از حمد، سورۀ «إذا زلزت الأرض»، در رکعت دوم پس از حمد، سورۀ «والعادیات»، در رکعت سوم پس از حمد سوره، «إذا جاء نصر الله» و در رکعت پایانی پس از حمد، سورۀ «قل هو الله» خوانده میشود. در این نماز ،مجموعاً ۳۰۰ مرتبه تسبیحات اربعه «سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لََ إِلَهَ إِلََّ اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ » گفته میشود به این صورت:

در هر رکعت )بعد ازحمد و سوره مخصوص آن رکعت و( پیش از رکوع، پانزده مرتبه تسبیحات اربعه، در رکوع ده مرتبه، پس از بلند شدن از رکوع )و در حالت قیام بعد از رکوع( ده مرتبه، در سجدۀ اول ده مرتبه، پس از سر برداشتن از سجده ده مرتبه، در سجدۀ دوم ده مرتبه و پس از سر برداشتن از سجدۀ دوم نیز ده مرتبه ذکر تسبیحات اربعه خوانده میشود. پس از این برخاسته ،بقیۀ رکعتها نیز به همین صورت خوانده میشود.

در روایتی از امام صادق علیهالسلام آمده است که در سجدۀ آخر نماز پس از تسبیحات این دعا خوانده میشود:

سُبْحَانَََ مَنْ لَبِسََ الْعِ زَ وََ الْوَقَارَ، سُبْحَانَ مَنْ تَعَ طَفَََ بِالَْمَجْدِ وَ تَکَ رَمَ بِهِ، سُبْحَانََ مَنْ لَا یَنْبَغِیَ ال تَسْبِیحََُ إِ لَا لَهُ، سُبْحَانََمَنَْأَحْصَىَکُ لَ شَیَْءٍٍَعِلْمُهُ، سُبْحَانَََذِیَالْمَ نِ وََال نِعَمِ، سُبْحَانَ ذِیَالْقُدْرَةِ وََالْکَرَمِ،َال لَهُ مََإِن یَِأَسْأَلُکََبِمَعَاقِدَِالْعِ زَِمِنْ عَرْشِکَ، وَََمُنْتَهَىَال رَحْمَةَِمِنَْکِتَابِکَ وََاسْمِکََالْأَعْظَمِ، وَََکَلِمَاتِکََال تَا مَةَِا لَتِی تَ مَتْ صِدْقًا وََعَدْلًا، صَ لَِعَلَىَمُحَ مَدٍ وََ أَهْلِ بَیْتِهَِ.َسپسَ حاجتت راََبخواه.

در روایت دیگری از امام صادق علیه السلام آمده است که به مفضل فرمودند: هرگاه حاجت ضروری داشتی نماز جعفر علیهالسلام را بخوان و سپس این دعا را بخوان و از خدا حاجتت را بخواه که انشاءالله برآورده میشود: به اندازه یک نفَس هر کدام از این ذکرها را بگو:

یَا رَ بِ یَا رَ بِ یَاَ رَ بَِ

یَا رَ بَاهْ یَا رَ بَاهْ یَا رَ بَاهَْ رَ بِ رَ بِ یَاَ رَ بَِ

یَاَ ال لَهُ یَاَ ال لَهُ یَاَ ال لَهَُ

یَا رَحِیمُ یَا رَحِیمُ یَا رَحِیمَُ

و هفت مرتبه هر یک از این ذکرها را بگو:

یَا رَحْمَنُ یَا رَحْمَنُ یَا رَحْمَنَُ یَاَ أَرْحَمََ ال رَاحِمِینََ

سپس این دعا را بخوان)بلدالامین، ص۱۵۰(:

ال لَهُ مََ إِن یَِأَفْتَتِحَُالْقَوْلَ بَِحَمْدِکَ، وََأَنْطِقُ بِال ثَنَاءَِِعَلَیْکَ، وَََأُمَ جِدُکَ وَ لَاَغَایَةَ لِمَدْحِکَ، وََأُثْنِیَعَلَیْکَ وََمَنَْ یَبْلُغَُغَایَةََثَنَائِکَ وََأَمَدَ مَجْدِکَ، وََأَن ىَ لِخَلِیقَتِکَََکُنْهُ مَعْرِفَةِ مَجْدِکَ، وََأَ یَ زَمَنٍَلَمْ تَکُنْ مَمْدُوحًا بَِفَضْلِکَ، مَوْصُوفًا بِمَجْدِکَ،َعَ وَادًاَ عَلَىَ الْمُذْنِبِینََ بِحِلْمِکَ، تَخَ لَفَ سُ کَانَُ أَرْضِکََ عَنْ طَاعَتِکَ فَکُنْتََ عَلَیْهِمْ عَطُوفًا بِجُودِکَ،َجَوَادًا بِفَضْلِکَ، عَ وَادًاَبِکَرَمِکَ، یَا لَاَ إِلَهََ إِ لَاَ أَنْتَ،َالْمَ نَانَُ ذُوَ الْجَلَالِ وَََ الْإِکْرَامَِ.

سپس دعای منقول در زادالمعاد)ص ۳۲۳( به این صورت خوانده میشود:

سُبْحَانَََمَنْ لَبِسََالْعِ زََوَ تَرَ دَى بِهِ، سُبْحَانَ مَنْ تَعَ طَفَََبِالْمَجْدِ وَ تَکَ رَمَ بِهِ، سُبْحَانََمَنَْلَا یَنْبَغِیَال تَسْبِیحََُإِ لَا لَهَُجَ لََجَلَالُهَُ، سُبْحَانَ مَنَْأَحْصَىَکُ لَ شَیٍَََْبِعِلْمِهَِوََخَلَقَهُ بِقُدْرَتِهِ، سُبْحَانَ ذِیَالْمَ نِ وَََال نِعَمِ، سُبْحَانَ ذِیَالْقُدْرَةِ وََالْکَرَمِ.َال لَهُ مََإِن یَِأَسْأَلُکَ بِمَعَاقِدَِالْعِ زِ مِنْ عَرْشِکَ،َوَ مُنْتَهَىَال رَحْمَةَِ مِنَْکِتَابِکََ وَ بِاسْمِکََالْأَعْظَمِ،َوََکَلِمَاتِکََال تَا مَاتََِا لَتِی تَ مَتْ صِدْقًاَوََعَدْلًا،َأَنْ تُصَ لِیََعَلَىَمُحَ مَدٍَوَََآلِ مُحَ مَدٍَال طَ یِبِینََال طَاهِرِینَ، وََأَنْ تَجْمَعَ لِیَخَیْرَََال دُنْیَا وََالْآخِرَةِ بَعْدَ عُمُرٍ طَوِیلٍ،َال لَهُ مََأَنْتَََالْحَ یَُالْقَ یُومَُالْعَلِ یَُالْعَظِیمُ،َالْخَالِقَُال رَازِقََُالْمُحْیِیَالْمُمِیتُ،َالْبَدِیءَُالْبَدِیعُ، لَکََالْکَرَمَُوََلَکَََالْمَجْدُ،َوََلَکََالْمَ نُ وَ لَکََالْجُودُ،َوَ لَکََالْأَمْرَُوَحْدَکََ لَاَشَرِیکَ لَکَ، یَا وَاحِدُ یَاَأَحَدَُ، یَا صَمَدُ یَاَمَنْ لَمََْیَلِدَْ وَ لَمْ یُولَدْ، وَ لَمْ یَکُنْ لَهَُ کُفُوًاَ أَحَدٌ، یَاَ أَهْلََ ال تَقْوَى وَ یَاَ أَهْلََ الْمَغْفِرَةِ، یَاَ أَرْحَمََ ال رَاحِمِینَ، یَاَ عَفُ وُ یَا غَفُورُ، یَاَ وَدُودَُیَا شَکُورُ،َأَنْتََأَبَ رَُبیِ مِنََْأَبیَِوََأُ مِی،َوََأَرْحَمَُبیِ مِنْ نَفْسِیَوََمِنََال نَاسََِأَجْمَعِینَ، یَاَکَرِیمُ یَاَجَوَادُ،َال لَهُ مََإِن یِ صَ لَیْتَُهَذِهََِ ال صَلَاةََ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِکَ،َوَ طَلَبَ نَائِلِکََ وَ مَعْرُوفِکَ،َوَ رَجَاءَ رِفْدِکَ وََ جَائِزَتِکَ،َوَ عَظِیمَ عَفْوِکََ وَ قَدِیمََ غُفْرَانِکَ،َال لَهُ مَ فَصَ لَِ عَلَى مُحَ مَدٍ وََ آلَِ مُحَ مَدٍ،َوَََ ارْفَعْهَاَ فیَِ عِ لِ یِینَ، وَ تَقَ بَلْهَا مِ نِی،َوََ اجْعَلْ نَائِلَکَََ وََ مَعْرُوفَکََ وَ رَجَاءَ مَاَ أَرْجُو مِنْکََفَکَاکَ رَقَبَتِی مِنَََال نَارِ، وََالْفَوْزَ بِالْجَ نَةِ وَ مَاَجَمَعْتَ مِنَْأَنْوَاعََِال نَعِیمِ، وََمِنَْحُسْنَِالْحُورَِالْعِینِ، وََاجْعَلَْجَائِزَتیِ مِنْکََالْعِتْقَ مِنََال نَارِ وَ غُفْرَانَ ذُنُوبیِ، وَ ذُنُوبَِ وَالِدَ یَ وَ مَاَوَلَدَا، وََجَمِیعَِإِخْوَانیِ وََأَخَوَاتیَََِالْمُؤْمِنِینَ وََالْمُؤْمِنَاتِ وَََالْمُسْلِمِینََوََالْمُسْلِمَاتِ،َالْأَحْیَاءِ مِنْهُمْ وََالْأَمْوَاتِ،َوََأَنْ تَسْتَجِیبَ دُعَائیِ وَََتَرْحَمََصَرْخَتِیَوَ نِدَائیِ، وَ لَا تَرُ دَنیَِخَائِبًاَخَاسِرًا، وَََاقْلِبْنِی مُفْلِحًا مُنْجِحًا مَرْحُومًا، مُسْتَجَابًا دُعَائیِ،َمَغْفُورًا لِیَیَاَأَرْحَمََال رَاحِمِینَ، یَا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ، قَدْ عَظُمََال ذَنْبُ مِنْ عَبْدِکَ، فَلْیَحْسُنَِالْعَفْوََُمِنْکَ، یَاَحَسَنََال تَجَاوُزِ، یَا وَاسِعََالْمَغْفِرَةِ، یَا بَاسِطَََالْیَدَیْنِ بِال رَحْمَةِ، یَا نَ فَاحًاَبِالْخَیْرَاتِ، یَاَ مُعْطِیَََ ال سُؤْلَاتِ، یَا فَ کَاکََ ال رِقَابِ مِنََ ال نَارِ،َصَ لَِ عَلَىَ مُحَ مَدٍ وََ آلِ مُحَ مَدٍ، وَ فُ کَ رَقَبَتِی مِنََ ال نَارِ، وَََ أَعْطِنِیَسُؤْلِی، وََاسْتَجِبْ دُعَائیِ، وََارْحَمَْصَرْخَتِی وَََتَضَ رُعِی وَ نِ ادَئیِ، وََاقْضِ لِیَحَوَائِجِیَکُ لَهَا لِدُنْیَایََوَََآخِرَتیِ وَ دِینِی، مَاَذَکَرْتُ مِنْهَا وَ مَا لَمَْأَذْکُرْ، وَََاجْعَلْ لِیَفیِ ذَلِکََالْخِیَرَةَ، وَ لَا تَرُ دَنیَِخَائِبًا خَاسِرًا، وََاقْلِبْنِی مُفْلِحًا مُنْجِحًا مُسْتَجَابًاَلِی دُعَائیِ، مَغْفُورًاَلِی مَرَْحُومًا یَاَأَرْحَمََال رَاحِمِینَ، یَا مُحَ مَدُ یَاَ أبَاالْقَاسِمِ یَا رَسُولََال لَهِ، یَاَأَمِیرََالْمُؤْمِنِینَ،َأَنَاَعَبْدُکُمَاَوََمَوْلَاکُمَا، غَیْرُ مُسْتَنْکِفٍ َوَ لَا مُسْتَکْبِرٍ، َبَلْ َخَاضِعٌ ذَلِیلٌ عَبْدٌ مُقِ رٌ، مُتَمَ سِکٌ َبِحَبْلِکُمََا، مُعْتَصِمٌ مِنْ ذُنُوبیَِبِوَلَایَتِکُمَا،َأَتَقَ رَبَُإِلَىَال لَهَِ تَعَالَى بِکُمَا، وََأَتَوَ سَلَُإِلَىَال لَهِ بِکُمَا، وَََأُقَ دِمُکُمَا بَیْنَ یَدَیَْحَوَائِجِیَإِلَى ال لَهِ عَ زَ وََجَ لَ،َفَاشْفَعَا لِیَ فیِ فَکَاکِ رَقَبَتِیَ مِنََ ال نَارِ، وَ غُفْرَانََِ ذُنُوبیِ، وََ إِجَابَةِ دُعَائیِ،َال لَهُ مَ فَصَ لَِ عَلَى مُحَ مَدٍ وَََ آلِهِ،َوَ تَقَ بَلْ دُعَائیِ وََ اغْفِرَْلِی، یَاَ أَرْحَمََ ال رَاحِمِینََ.

آی تالله بهجت  رحمه الله میفرمود :«بعد از نماز و ادعیۀ آن به سجده روید و با چشم گریان اگرچه با قطرۀ اشکی که چشم تَر شود اشک بریزید و حاجتتان را بخواهید.»