- دوشنبه, ۴ فروردين ۱۳۹۹، ۰۴:۱۲ ب.ظ
روز ششم فروددین ماه که (خرداد ماه روز) میباشد و وابسته به فرشته مقدس خرداد ماه میباشد اصلی ترین پای کوبی ایرانیان باستان بود چون بنابر عقاید زردتشتیان، رزدتشت در چنین روزی چشم به جهان گشود و گشوده در چنین روزی به پیامبری برگزیده شده‌است.
زردتشتیان جمهوری اسلامی ایران این عید را پایکوبی (هفدرو) میگویند. پارسیان هندوستان و پاکستان این روز را به اسم خرداد ماه سال جشن و پایکوبی میگیرند و گونه گونه به آدریان ها جهت نیایش رو می‌آورند.
در بنا شده در چنین روزی اشوزرتشت در روزگار امپراطوری لهراسب در کنار رود درجی ارومیه, متولد شد. زیرا اسم بابا زرتشت اسپنتمان بود بعد از ولادت اورا زرتشت اسپنتمان نامیدند. در همین روز یعنی خرداد ماه و فروردین ماه زرتشتی و به عبارتی 6 فروردین ماه خورشیدی, در حین سلطان گشتاب کیانی, زرتشت پهناور از جانب اهورامزدا به پیامبری برگزیده شد.
موبد کورش نیکنام، کلیت پیام زرتشت را در هومت, هوخت و هورز یعنی گفتار, پندار و کردار نیک میداند و اعتقاد دارد: پیامی که زرتشت در گاتاها بر آن تاکید میکند، خردمندی، تساوی, آزادی, تساوی دستمزد انسانهاست و آیین زرتشت آیین مهربانی و صلح و آشتی میباشد.
وی 6 فروردین را روز هودرو یا هفتاد و دو رویداد بیان کرد و ادامه داد: عدد هفتاد و دو در آیین ایرانی, عددی مقدس میباشد و در این روز هفتاد و دو رویداد اهورایی پهناور داشته میشود که از پاراگراف آن‌ها زادروز آشوزرتشت میباشد. زرتشت آدم را از جانب اهورامزدا سروان میکند که مرتبه بشر بودن خویش را در گذر زندگی نسبت به توانمندیهای فکری, جسمی, معنوی و مادی خویش پیدا کند.
بر پایه ی این، آدم در آیینی که زرتشت سازه نهاد، مکلف میباشد تا علیه لاف و پلشتیهای فکری طغیان کند و بر ضد بدفکری و کژاندیشی بشورد. زرتشت بشر را آفریننده سرانجام خویش میداند و مسئولیت رهایی از گناه و کردار بد را به طور کل متوجه بشر میداند. زرتشت آریائیان و کل عالم را به شادی ترغیب میکند و تساوی را از صفات اهورایی میپندارد.
بیرونی در اثرها البلاغه می نویسد: (روز ششم فروددین ماه عید باستانی وسیع میباشد و نزد ایرانیان پایکوبی پهناور هست. گویند معبود در‌این روز مشتری بیافرید و فرخنده ترین ساعت های آن روز ساعت مشتری میباشد. زردتشتیان میگویند زردتشت درین روز موفقیت یافت که با آفریدگار مناجات نماید و کیخسرو در‌این روز به افق عروج کرد و درین روز برای ساکنان کره زمین بهروزی نصیب می‌نمایند و از اینجاست که ایرانیان این روز را آرزو اسم گذارده اند).
در عامل قاطع چنین می نویسد: (... و عید نوروز خاصه روزی میباشد که اسم آن روز خرداد ماه میباشد و آن روز ششم فروددین ماه ماه هست و در آن روز هم جمشید بر تخت گرد‌همایی و خاصان را طلبید و ترسیم هایی پسندیده گذاشت و اعلام کرد: (خدای متعال شما‌را خوی نموده است؛ بایستی که به آب های پاکیزه بدن بشویید و غسل نمائید و به سجده و شکر وی درگیر باشید و هر سال درین روز به همین امر کار نمائید.) این روز را بدین ترتیب عید نوروز خاصه خوانند و گویند آکاسره هر سال از عید نوروز عامه تا عید نوروز خاصه که 6 روز باشد حاجت های مردمان را آزاد کردندی و مجرمان را عفو وبخشش فرمودندی و به شعف سرگرم بودندی.
در روز ششم که جشن و پای کوبی عید نوروز خاصه بود، پاد شاه در قصر با محرمان خویش به شادمانی می پرداختند و این روزها تیره پاد شاه و نزدیکان وی بود و از شوکت خاصی برخوردار بوده میباشد.
از آداب این روز فال کوزه میباشد، بنابراین که یک روز گذشته از پایکوبی همسایه منزل و دوستان خوب و آنهایی که میل دارا‌هستند در فال کمپانی نمایند، چیزهای کوچکی میگیرند و آن را با پارچه سبز می پیچند و در یک کوزه تازه می اندازند و در کوزه را می بندند و فی مابین درخت(گزینه)، به عبارتی درختی که به اهورامزدا وابستگی داراست میگذارند.
بعداز یک سری ساعتی کوزه را بر میدارند و آن را در حریق بخور می‌دهند و آنگاه به دست دختری نابالغ می‌دهند و وی یک یک از اثاثیه و شی ها درون کوزه را به دست میگیرد و چشم به راه میشود تا سایرین (یک نفر) شعر از بر بخواند. آنگاه که چکامه خوانده میگردد و وصف درحال حاضر مالک اثاثه مشخص میگردد، شی ءها را از داخل کوزه خارج می‌آورد و به مالک آن تحویل می‌دهد.
